Stadia van rouw: het individuele proces dat moet worden doorlopen naar acceptatie
De uitwerking van rouw is nooit gemakkelijk: door de verschillende fasen ervan te kennen en te herkennen, kunnen we ons echter bewust worden van alle gevolgen die het verlies en het ontbreken van een geliefde in ons kunnen hebben. Bewustwording is essentieel om de ene fase na de andere beter te kunnen doorstaan. We zullen onvermijdelijk verschillende stadia doormaken, waaronder die van depressie. Deze fase kan heel lang duren als we er niet bewust en volwassen uit proberen te komen.
Wat wordt bedoeld met rouwen?
Met rouw bedoelen we een emotionele toestand die verband houdt met onze psyche en ons geweten, als gevolg van een belangrijk verlies. Rouw is altijd iets dat onze uiterlijkheid betreft, en is niet altijd gekoppeld aan de feitelijke dood van een persoon, soms spreken we ook van rouw als gevolg van een scheiding of verlating, als het het einde van een relatie is die het verlies van een persoon veroorzaakt een geliefde, zelfs als hij leeft, maar het leidt uiteindelijk tot een aanzienlijke schok in ons leven, waardoor onze privésfeer in een crisis verkeert, maar ook onze professionele. Alles wat er in ons gebeurt om dit verlies te verwerken, wordt rouw genoemd. Het omvat alle passage en metabolisatie van scheiding en het pad dat moet worden genomen om uit de depressieve toestand te komen die voortkomt uit het verlies. Dit is een aspect dat in de loop der jaren uitgebreid is bestudeerd door de psychologie, veel psychologen, waaronder Lindermann, zijn actief geïnteresseerd in deze kwesties.
Zie ook
De 5 stadia van rouw
De theorie die momenteel door de psychologie wordt gevolgd, is degene die 5 verschillende stadia van uitwerking identificeert. Deze theorie werd in 1969 uitgebreid beschreven door Kübler Ross in het boek Death and Dying. Er is geen gebrek aan varianten van de modernste psychologie die de naam van de verschillende fasen veranderen, maar in wezen vertegenwoordigen de 5 fasen een heel specifiek pad dat bijna elk mens moet doorlopen wanneer hij wordt geconfronteerd met verlies, uiteraard met methoden en timing dat kan per geval verschillen en met persoonlijke reacties. Het is ook onmogelijk om te zeggen hoe lang het duurt, omdat elk geval anders is en gekoppeld is aan het vermogen en de bereidheid om te reageren van elk individu.
Het moment van afscheid
Rouw begint vanaf het moment dat je afscheid neemt. Het kan een begrafenis zijn, in het geval dat de geliefde is overleden of een ruzie, een misschien voorspelde scheiding, in plaats van een breuk in de relatie van het paar. In het eerste geval kan het individu rekenen op de steun van familieleden of vrienden en zelfs als op een zeer pijnlijke manier, tijdens de begrafenis, begint hij bewust zijn pijn. Soms missen scheidingen echter juist deze confrontatie en de erkenning dat je degene van wie je houdt hebt verloren, is misschien minder extreem, maar zeker veel moeilijker, langduriger en eenzaam.
Fase 1, die van ontkenning
Wanneer we geconfronteerd worden met een verlies dat ons veel pijn bezorgt, probeert ons lichaam ons te verdedigen tegen dergelijk lijden en het te ontkennen. Het is dan ook geen wonder dat we na de eerste eerste schok ongeloof voelen en een paar dagen niet echt beseffen wat er met ons gebeurt. We blijven de persoon om ons heen beschouwen, we verwachten zijn beeld te zien, we praten over hem in het heden alsof hij nog leeft. Meestal worden we er plotseling aan herinnerd dat de werkelijkheid heel anders is, maar na een paar uur keren we terug naar het ontkennen van het verlies en de definitieve verdwijning van degene van wie we houden.
Fase 2, die van woede
Na het moment van afwijzing van wat er is gebeurd en de daaruit voortvloeiende ontkenning van het verlies, is het normaal om in plaats daarvan te beseffen wat er is gebeurd. Het is meestal op dit punt dat we woede beginnen te voelen, ons afvragen wat we hebben gedaan om dit lijden te verdienen, boos worden over het leven dat ons heeft teleurgesteld en verraden. We voelen ons op de een of andere manier verantwoordelijk, ofwel omdat we het verlies in feite niet hebben kunnen vermijden, ofwel omdat we niet genoeg goed hebben gedaan voor de persoon in kwestie. Dit is een normale reactie, een reactie die moet worden aangepakt en begrepen. Op dit punt vragen sommigen om hulp en nabijheid, anderen sluiten zichzelf op en weigeren elke opening met de buitenwereld.
Fase 3, die van de pleidooiovereenkomst
Onze geest heeft altijd nieuwe en fascinerende oplossingen om weer te overleven. Op dit moment van grote pijn, om ons te helpen eruit te komen, begint hij te onderhandelen. Dit betekent dat veel mensen op dit punt in het rouwproces, na woede, een onlogische, ongegronde hoop beginnen te koesteren dat alles kan worden opgelost, dat het verlies niet definitief is. Je probeert de controle over je leven terug te krijgen door je op iets anders te storten, op nieuwe projecten en nieuwe vriendschappen. Maar de rouw is in dit stadium nog niet verwerkt en de pijn die we nog steeds van binnen koesteren, kan elk moment overstromen.
Fase 4, die van depressie
De afwisseling van momenten van pijn en pogingen om te reageren brengt ons in een voortdurende staat van verdriet. We willen eenzaamheid en onze geest geeft zich over aan het bewijs van verlies. De pijn doet nog steeds veel pijn, hij is levend, sterk en aanwezig. Dit veroorzaakt ook schade op fysiek niveau: deze fase wordt gekenmerkt door hoofdpijn, gewichtstoename of -verlies, prikkelbaarheid, slapeloosheid of aanhoudende slaperigheid, somberheid en kan worden samengevat met het woord depressie.
De enige uitweg is om het te accepteren en dan te reageren. Het enige dat in de meeste gevallen nodig is, is tijd. De tijd moet verstrijken, de pijn zal niet verdwijnen maar zal verzachten en het leven op een manier die vandaag onmogelijk lijkt zal doorgaan. Veel mensen vinden het nuttig om in deze fase contact op te nemen met een psycholoog die hen bij de hand kan nemen bij het rationaliseren van hun emoties en hen zo snel mogelijk naar de vijfde en laatste fase, die van acceptatie, kan leiden.
Fase 5, die van acceptatie
De tijd verandert dingen en stelt ons in staat om het uitwerkingsproces te voltooien. En zo merken we dat we een gedempte pijn voelen, het leven nog steeds in een optimistisch perspectief zien, kijkend naar de toekomst. De belangstelling voor mensen en projecten keert terug en we stoppen onszelf de schuld te geven: dit is de uitwerking van rouw, de laatste fase waarin we weer tot leven kunnen komen. Eindelijk waren we in staat om het verlies te begrijpen, om de pagina om te slaan, wat niet betekent dat je de geliefde vergeet of geen pijn voelt, het betekent doorgaan ondanks het lijden van het verlies, betekenis geven aan dat verlies van liefde, doorgaan met het afwisselen van momenten van geluk of momenten van depressie, maar steeds minder met elke dag die voorbijgaat.
