Freudiaanse lapsus: wat zit er achter een simpele fout?
Vergeet een naam. Een hele zin verknoeien omdat je het ene woord zegt in plaats van het andere. Vergeten dat je simpele handelingen hebt uitgevoerd of waar bepaalde objecten zijn geplaatst. Al deze kunnen worden gezien als normale dagelijkse vergeetachtigheid, misschien ingegeven door een hectische levensstijl of door de stress van een bijzonder chaotische periode.
In feite noemde de vader van de psychoanalyse, Sigmund Freud, al in de eerste jaren van de twintigste eeuw elke fout van dit type een misstap, tegenwoordig bekend als een freudiaanse misstap.
Wat wordt bedoeld met Freudiaanse verspreking?
Vóór de onderzoeken van Sigmud Freud werden fouten gemaakt tijdens een gesprek, vergeetachtigheid en gewone onoplettendheid gezien als het resultaat van een simpele afleiding. In 1901 verkende de vader van de psychoanalyse het onderwerp echter in zijn verhandeling Psychopathologie van het dagelijks leven, waar hij een andere verklaring probeert te geven voor al deze dagelijkse handelingen die zo de naam slippen krijgen.
Met de term Freudiaanse slip bedoelen we dus al die handelingen die de uitdrukking vormen van het onbewuste. Door de slip zou het psychische conflict tussen bewustzijn en alles wat normaal wordt onderdrukt, dat is het onbewuste deel van onze psyche, expliciet zijn. .
Zie ook
De opkomst van het onbewuste door mislukte handelingen: de kenmerken
Zoals we later beter zullen zien, zijn er verschillende soorten freudiaanse verschrijvingen: er zijn taalkundige en mnemonische verschrijvingen die betrekking hebben op schrijven en lezen en die verband houden met het verlies van voorwerpen. In ieder geval hebben deze fouten die worden gedicteerd door het contrast tussen bewust en onbewust kenmerken gemeen. In feite heeft een Freudiaanse slip de neiging om zich altijd plotseling te manifesteren, wanneer hij het minst wordt verwacht. Op dezelfde manier is de frequentie willekeurig: tussen de ene slip-episode en de andere kan het lang duren en dan twee met een tussenpoos van een paar dagen.
Dus wat uit Freuds studies naar voren kwam, was dat zo'n fout volledig onvoorspelbaar en vooral onvrijwillig is. Het onbewuste voltrekt zich zonder dat de direct geïnteresseerde het merkt en brengt onder zijn aandacht wat om de meest uiteenlopende redenen in het diepst van zijn geest tot zwijgen wordt gebracht. De psychoanalyticus gaf de interpretatie van de zogenaamde "mislukte handelingen": de slips zouden niet alleen de manifestatie zijn van een onbewuste drang die naar voren komt en bevrediging vindt, maar zou ook een kanaal vormen waardoor gedachten, waarden en sensaties hun weg vinden. uitlaatklep die anders buiten de censuur van ons ego zou blijven.
De verschillende soorten slips volgens Freud
Het is algemeen bekend dat slips ons meestal "vergezellen", zelfs als we er geen speciale aandacht aan besteden. Zoals reeds vermeld, zijn er verschillende typen die, hoewel ze de gemeenschappelijke kenmerken van onvrijwillige en onvoorspelbaarheid vertonen, verschillen in hun manifestatie. We zien in de details de meest voorkomende, door de jaren heen uitgebreid bestudeerd op het gebied van psychologie, ook door de essayist Sebastiano Timpanaro.
verbale lapsus
De taalfout is waarschijnlijk de bekendste. Het is een fout die we tijdens een gesprek maken door het ene woord te zeggen in plaats van het andere. Zonder Freuds interpretatie zou dit alles worden gezien als het product van een klassieke onoplettendheid, maar na zijn studie ontstond een heel ander beeld. Bij een verspreking ontstaan gedachten, persoonlijke oordelen en misschien verlangens die je in de regel voor anderen verborgen wilt houden. Woorden die 'per ongeluk' worden gesproken, zijn in werkelijkheid wat we onbewust de neiging hebben te onderdrukken en te censureren.De redenen voor deze klacht kunnen verschillend zijn: je wilt je gesprekspartner geen pijn doen, bang zijn voor zijn mening of een angst, een verstoorde, een onaangename herinnering of zelfs een "verboden" verlangen niet aan het licht brengen.
Lapsus van schrijven en lezen
Het proces achter een lees- en schrijfslip is vergelijkbaar met die van een taalkundige onbewuste fout. Meestal wordt gedacht dat deze slips minder vaak voorkomen dan die met betrekking tot spraak, omdat dergelijke acties op zich een meer "nauwkeurige" en minder spontane redeneren dan een gesprek, maar dit is niet het geval.Laten we eens nadenken over wanneer we een tekst lezen: hoe vaak hebben we toevallig een woord gelezen in plaats van "een ander" en zo de betekenis van de zin veranderd? Volgens Freud is het woord waarmee we het daadwerkelijk geschreven woord vervangen, voor ons van groot belang. De wortels van dit fenomeen liggen in het onbewuste en psychoanalytisch werk is vaak nodig om ze te laten ontstaan, terwijl in andere gevallen de verklaring directer is.Dit alles geldt uiteraard ook voor het schrijven.
Geheugenlapsus
Voor de psychoanalyse zijn de "categorie" geheugenslipjes alle die zich manifesteren als een geheugenverlies en betrekking kunnen hebben op verschillende situaties, bijvoorbeeld het vergeten van de naam van een persoon die we goed kennen, iets vergeten te doen terwijl we wisten dat het belangrijk was en zelfs woorden in een vreemde taal die we in het verleden heel vaak hebben gebruikt, kort uit ons hoofd wissen. Achter dit soort episodes, die een gevoel van verbijstering en verwarring met zich meebrengen, is er altijd het 'opduiken' van het onbewuste dat ons blokkeert van een omstandigheid waarvan we onwillekeurig weten dat deze niet helemaal welkom is.
Over het vergeten van namen zei Freud zelf: «Het mechanisme van het vergeten van namen […] bestaat uit de verstoring van de gewenste reproductie van de naam door een reeks vreemde ideeën, die op dat moment niet bewust zijn. [...] Een van de redenen voor deze stoornissen komt naar voren de intentie om het begin van ongenoegen door het geheugen te voorkomen ".
Verlies van items
Ten slotte kunnen slips niet alleen voorkomen op het niveau van taal of schrijven, maar ook in de "concrete" actie van het verlies van objecten. Vaak worden afleveringen van dit type doorgegeven als onvoorzichtigheid of geheugenverlies als gevolg van overmatige haast, maar ze kunnen diepere redenen verbergen. Als we de plaats vergeten waar we een bepaald ding hebben neergezet, is dat in wezen om redenen van spijt of omdat we het onwillekeurig associëren met een onaangename herinnering. Freud had zelf aangetoond dat als ons oordeel positief verandert, het gemakkelijk is om het verloren gewaande object te vinden.
