Benaltrismo: waar het uit bestaat en waarom het nodig is om ervan af te komen
Benaltrismo, een term die in Italië nog weinig bekend is, maar die ons allemaal aangaat. Dit woord duidt op een schadelijk mechanisme dat door sommige mensen wordt gebruikt om van onderwerp te veranderen, argumenten te ontwijken die als ongemakkelijk worden beschouwd, te onderschatten, bepaalde problemen te bagatelliseren en hun eigen fouten te minimaliseren, waarbij ze op hun beurt de gesprekspartner beschuldigen. Het benaltrisme maakt ruimte voor zichzelf in commentaren en discussies, waardoor een vicieuze cirkel ontstaat die elke poging tot een constructieve dialoog tussen de partijen in de kiem verhindert. Dit retorische fenomeen, dat dus gebaseerd is op de strategische keuze van bepaalde woorden, heeft betrekking op de meest uiteenlopende gebieden, van politiek tot cultuur, en gaat door de discussies die onze dagen bezielen. In dit artikel gaan we tot op de bodem van de vraag in en onderzoeken we de betekenis van benaltrisme, de betekenissen en toepassingen ervan en waarom het een ondeugd is waarvan we moeten proberen af te zien.
De betekenis van benaltrisme
Het Treccani-woordenboek definieert deze term als de "neiging om de noodzaak te ondersteunen om veel verder te gaan dan de oplossingen die worden geschetst om een probleem op te lossen". Terwijl de Oxford Dictionary het beschrijft als "de techniek of praktijk van het reageren op een beschuldiging of een moeilijke vraag, het maken van een tegenbeschuldiging of het stellen van een andere vraag". Dus de gebruikte woorden veranderen, maar de essentie blijft hetzelfde.
Benaltrisme (in het Engels bekend met de "uitdrukking" whataboutism ") is een kunstmatige retorische truc die zijn oorsprong vindt in de "tu quoque", een apparaat van Latijnse oorsprong waarmee een persoon die van een bepaalde misdaad wordt beschuldigd, de aanklager in diskrediet probeert te brengen door hem te beschuldigen in het afwenden van een schuld die gelijk of erger wordt geacht, of door de aandacht te verschuiven naar een ander onderwerp dat geen enkele correlatie heeft met de oorspronkelijke motie van beschuldiging.
De term benaltrisme is een neologisme dat ingang vindt in Italië en voor het eerst wordt gebruikt in de sportjournalistiek sinds de jaren 1980. Aanvankelijk werd deze uitdrukking vooral in de politiek gebruikt, een vruchtbare voedingsbodem voor een zekere neiging om ongemakkelijk geachte kwesties te ontwijken. In werkelijkheid duurt deze strategie in de loop van de tijd en zelfs vandaag wordt ze aangenomen tijdens bijeenkomsten, al dan niet op televisie, Italiaans of buitenlands, waar twee tegengestelde politieke facties met elkaar in botsing komen in plaats van elkaar te confronteren.
Meer in het algemeen is benaltrisme een steeds meer wijdverbreide term geworden in de massacultuur en een feit dat ook in het dagelijks leven terug te vinden is. Maar hoe werkt het? Eenvoudig. U praat over een probleem, probeert de ernst ervan te benadrukken en komt met mogelijke oplossingen, maar uw gesprekspartner antwoordt met het argument dat er veel ernstiger en urgentere problemen in de wereld zijn om op te lossen. Dit is slechts een voorbeeld, maar de declinaties waarmee het benaltrisme zich tijdens of aan het einde van een discussie manifesteert, zijn talrijk. Wat we in feite proberen te doen door middel van deze retoriek, is om een bepaalde vraag zijn legitimiteit te ontnemen en de focus te verleggen naar een onderwerp dat als relevanter of meer "comfortabel" wordt beschouwd voor de persoon die erover wil praten. Dit gebeurt bijvoorbeeld zelfs wanneer onze gesprekspartner geen voldoende solide argumenten vindt om zijn stelling te ondersteunen of merkt dat hij niet in staat is te reageren op een kritiek of beschuldiging, erkent dat hij ongelijk heeft, maar toch weigert zijn verantwoordelijkheden op zich te nemen.
Benaltrismo VS recht om te klagen
Benaltrisme heeft ook invloed op wat we het "recht om te klagen" zouden kunnen noemen. Het zal iedereen overkomen zijn, minstens één keer in hun leven, om stoom af te blazen met iemand over hun eigen dilemma of een moeilijk moment en gekleineerd te worden omdat "dit nooit de problemen zullen zijn! Bedenk wie er slechter af is dan jij!”. Deze zin, hoe waarheidsgetrouw en soms ook troostend, onthult, indien zorgvuldiger geanalyseerd, een "giftig" aspect van de zaak, aangezien het de waardigheid van bepaalde problemen wegneemt en ze ten onrechte als irrelevant of "secundair" beschouwt.
Publieke figuren weten er iets van. Het komt vaak voor dat deze worden overspoeld door beledigingen en controverses als gevolg van hun klachten die als ongepast worden beschouwd vanwege de bevoorrechte status die ze hebben. Hoewel er geen twijfel over bestaat dat een bepaald slachtofferschap van VIP's nogal smakeloos en ongepast is in vergelijking met een veel dramatischer algemene situatie, is het anderzijds duidelijk dat niemand het recht kan claimen om vast te stellen welke kwesties empathie en aandacht verdienen en welke niet. .
Het is in feite een kwestie van subjectivisme die verband houdt met iemands persoonlijke gevoeligheid, cultuur en sociale context en die om deze redenen niet kan worden onderworpen aan het oordeel van anderen.
Bovendien is het in deze gevallen niet constructief om de gesprekspartner op een onbeschofte manier aan te vallen, waardoor de moeilijkheden die deze laatste doormaakt tot een minimum worden beperkt. Zelfs als het in onze ogen en in onze ervaring zeker geen tragedie is, proberen we toch naar die persoon te luisteren en hem te helpen, erop wijzend dat het een probleem is dat gemakkelijk kan worden opgelost en dat het zeker niet zoveel pijn verdient . Op deze manier zouden we het nog steeds in een context kunnen plaatsen, het in perspectief kunnen plaatsen, zonder het te hoeven vergelijken met problemen die de wereld sinds het begin der tijden hebben geteisterd.
Wanneer we onze toevlucht nemen tot een welwillende logica?
Als het gaat om benaltrisme, moet worden benadrukt dat er specifieke onderwerpen zijn waarin deze trend meer geworteld is dan in andere.Dit zijn brandende kwesties waarrond de publieke opinie gewoonlijk in duidelijke en tegengestelde kanten polariseert. Feminisme, milieuactivisme, inclusiviteit, behoren tot de kwesties die moeilijker te bespreken zijn zonder in een vulgair benaltrisme te vervallen. In dit geval zijn het niet alleen theoretische discussies, maar echte veldslagen die iemand zal proberen te boycotten en te kleineren, net alsof het geen problemen op de agenda zijn. Door dit te doen, toont dit type gesprekspartner een zekere saaiheid en volledige naleving van conservatief denken.
Om een duidelijker voorbeeld te krijgen, denk maar aan een zaak die onlangs media-aandacht trok. Beatrice Venezi, dirigent, betreedt het podium van de Ariston en weigert regisseur te worden genoemd. Deze vrouwelijke benaming heeft een symbolische waarde, gericht op het erkennen van het gezag en de aanwezigheid van een professionele figuur die tot een paar jaar geleden niet bestond vanwege genderdiscriminatie, maar voor vrouwen zit er iets vernederends in. een paar controverses en, in verschillende opmerkingen op sociale netwerken, hebben veel van haar aanhangers zichzelf bezoedeld met benaltrisme, de kwestie als "nutteloos" gedefinieerd en beweerd dat het feminisme andere, serieuzere problemen heeft om mee om te gaan. In werkelijkheid sluit het een het ander niet uit. Het is in feite mogelijk om alle problemen het hoofd te bieden zonder ze noodzakelijkerwijs in ideologische hiërarchieën te ordenen.
Meer in het algemeen is het mogelijk om welwillende reacties te krijgen, zelfs zonder zich op te werpen als voorvechters van mensenrechten. Gewoon klagen over een simpele kwaal omdat iemand je een lijst begint te maken van hun gezondheidsproblemen en er niet eens aan denken om te zeggen dat je moe bent na een dag hard werken omdat "je tenminste een baan hebt", of: "Denk over wie elke dag om 4 uur wakker wordt!”.
Waarom een welwillende retoriek problematisch is?
Een benaltristische redenering levert meer dan één fundamenteel probleem op. Ten eerste erkent zij, zoals reeds meerdere malen is opgemerkt, bepaalde kwesties niet als legitiem op basis van een denkbeeldige en subjectieve schaal van ernst. Bovendien is het een mechanisme dat doordrenkt is van hypocrisie: in woorden, we zijn allemaal goed in het kleineren van een bepaald probleem, maar zouden we in de praktijk net zo goed kunnen afzien van klachten als dat probleem ons ook zou raken?
Zonder te bedenken dat we door een zeker intellectueel snobisme waarvan benaltrisme een handlanger wordt, het risico lopen de focus op belangrijke kwesties te verliezen en afstand te nemen van mogelijke oplossingen en intelligente conclusies.
Ten slotte, en niet het minst, betekent het toevlucht nemen tot een drogreden en benaltristische retoriek een persoon, een instelling maar ook een politieke factie uit haar eigen fouten de verantwoordelijkheid ontnemen, waardoor een continu vat van verantwoordelijkheid tussen de partijen wordt ingevoerd dat alleen maar zal bijdragen aan het verergeren van de situatie.
Hoe zich te ontdoen van benaltrisme?
Kortom, het is duidelijk dat het benaltrisme op deze manier nergens toe leidt. In de wereld zal er altijd iemand zijn die slechter af zal zijn dan wij, omdat er altijd meer dramatische situaties zullen zijn dan andere, het feit blijft dat elke omstandigheid uniek is en als zodanig het verdient om erkend te worden. Bovendien is het nogal dom om zelfs maar te denken dat dit soort redenering de geest kan kalmeren en elk probleem kan opheffen, simpelweg door het te verminderen. Het advies dat we u geven, in afwachting van een mogelijke ontmoeting met een benaltrista, is om uzelf voortdurend op de hoogte te houden, uzelf te informeren en de problemen te verdiepen om uw eigen persoonlijke mening op te bouwen die u vervolgens zonder aarzelen kunt ondersteunen. Blijf kalm en maak uw gesprekspartner duidelijk dat de wedloop om te zien wie er slechter af is, niemand ten goede komt, zelfs hem niet, en dat het erkennen van de geldigheid van het ene probleem zeker niet hetzelfde is als het ontkennen van dat van een ander.
