Een kind krijgen na kanker: hoe de vruchtbaarheid te behouden?
Dankzij de vooruitgang in het kankeronderzoek is het krijgen van kanker voor een vrouw tegenwoordig zeker minder dramatisch dan een paar decennia geleden.
De vijfjaarsoverleving voor frequente kankers, zoals borstkanker, heeft namelijk zeer hoge percentages, rond de 87% (bron AIRC).
Kanker is genezen, maar dit positieve bewijs opent de weg naar overwegingen van andere aard, waardoor het noodzakelijk wordt om nieuwe uitdagingen aan te gaan op het gebied van gezondheid en kwaliteit van leven die niet strikt verband houden met de ziekte in strikte zin.
Het is met name in termen van therapieën en hun effecten op het vrouwelijk lichaam dat de kwestie delicaat wordt. Dr. Stefania Amicucci, specialist in gynaecologie en verloskunde bij de GynePro Medical Centers, benadrukt op dit front het belang van het beschermen van de vruchtbaarheid bij patiënten die chemo- of radiotherapie ondergaan, maar legt uit dat de informatie hierover vaak onvoldoende is.
Het hoofddoel van antikankertherapieën moet noodzakelijkerwijs zijn om hoge overlevingspercentages te bieden, maar zonder een even belangrijk aspect naar de achtergrond te verschuiven: patiënten goede vooruitzichten bieden op een vol en bevredigend toekomstig leven. Voor vrouwen die nog jong zijn kan dit onder meer betekenen dat de mogelijkheid om kinderen te krijgen behouden blijft.
Elke mogelijke inspanning leveren om de vruchtbaarheid van de door kanker getroffen patiënt te beschermen, zou daarom een echte ethische en morele verplichting van de specialisten moeten zijn, en het moet correct worden benadrukt dat de gonadotoxische werking van antikankerbehandelingen de kankerpatiënt blootstelt (dit geldt zowel voor de geslachten) met een reëel risico op toekomstige onvruchtbaarheid.
Specifiek gesproken over vrouwelijke vruchtbaarheid, moeten alle vrouwen in de vruchtbare leeftijd, voordat ze antineoplastische therapie ondergaan, een begeleiding aangepast door de specialist.
Snelle en gemakkelijke toegang tot een vruchtbaarheidsbeschermingsprogramma betekent kunnen rekenen op de hulp van een multidisciplinair team bestaande uit oncologen, specialisten reproductieve geneeskunde en psychologen. Deze specialisten, die in synergie werken, moeten de patiënte informeren over het risico dat een vroege menopauze kan optreden na behandeling tegen kanker, of dat, zelfs als de eierstokfunctie behouden blijft, haar vruchtbaarheid nog steeds in gevaar kan komen.
Schade aan de eierstokken en cryopreservatie
De omvang van eierstokschade hangt niet alleen samen met de dosis en het type radio- of chemotherapie, maar ook met de leeftijd van de patiënt op het moment van de diagnose van kanker, en ten slotte met haar ovariële reserve. Een nuttig hulpmiddel voor het beoordelen van de omvang van eierstokschade is de bloeddosering van AMH (anti-Müller-hormoon), dat wordt beschouwd als de meest betrouwbare marker van ovariële reserve. De momenteel meest wijdverbreide strategie voor vruchtbaarheidsbescherming in de klinische praktijk is de cryopreservatie van eicellen, waarvoor de patiënt de tijd moet hebben om ovariële stimulatie uit te voeren alvorens te starten met antineoplastische therapie.
In gevallen waarin het gecontra-indiceerd is om antikankertherapie uit te stellen of de patiënt zich in de prepuberale leeftijd bevindt, is cryopreservatie van het eierstokweefsel de enige mogelijke optie, wat al heeft geleid tot de geboorte van veel gezonde kinderen na de voorlopige herimplantatie van eierstokweefsel verwijderd en ingevroren.
Welke informatie? De rol van oncologische counseling
Helaas is de werkelijke situatie vandaag nog steeds heel anders dan gehoopt.
Uit verschillende onderzoeken blijkt zelfs dat veel Europese en Amerikaanse patiënten negatieve ervaringen met de begeleiding over toekomstige vruchtbaarheid: ze klagen over haastige gesprekken, het onvermogen om de specialisten alle vragen te stellen die ze zouden willen, evenals onduidelijke verklaringen en onvolledige informatie over de vandaag beschikbare strategieën voor vruchtbaarheidsbehoud.
Al in 2006 deed de American Society of Clinical Oncology aanbevelingen voor vruchtbaarheidsbescherming, waarin stond dat oncologen zelf mogelijke opties voor vruchtbaarheidsbehoud zouden moeten bespreken of patiënten moeten doorverwijzen naar reproductieve specialisten. Helaas melden veel overlevenden van kanker dat ze er helemaal geen hebben gekregen begeleiding vóór de antineoplastische behandeling, noch de mogelijkheid hebben gehad om vruchtbaarheidsbeschermende behandelingen te ondergaan, zoals blijkt uit een recente Amerikaanse studie gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift Kanker.
Sommige van de uitgevoerde interviews benadrukten ook hoe het besluitvormingsconflict en eventuele spijtgevoelens minder vaak voorkomen bij degenen die uitgebreide informatie hebben gekregen voordat ze met de therapie begonnen.
Het is dan ook duidelijk waarom vrouwen die op het punt staan om met een kankerbehandeling te beginnen, van de arts alle mogelijke informatie over het risico op toekomstige onvruchtbaarheid moeten krijgen: concrete ondersteuning die hen helpt de meest correcte oplossing te kiezen voor de mogelijke bescherming van hun vruchtbaarheid, zonder toekomstige verwijten.
Bewerkt door Portaal van gezondheid En Progesti.it
